همه چیز در مورد عقیم سازی سگ و گربه

سگ و گربه ماده:

روش انجام جراحی عقیم سازی سگ و گربه ماده مشابه هست و هر دو با یک برش کوچک شکمی انجام میشوند. برش جراحی در سگها کمی بلندتر هست و اگر جراحی عقیم سازی در سگ و گربه سالم انجام شود برش بسیار کوچک خواهد بود. جراحی عقیم سازی استاندارد در سگ و گربه شامل برداشت کامل بدنه و شاخهای رحم و هر دو تخمدان میباشد. هر دو جراحی درد متوسط رو به کم داشته و نیازی به داروی ضد درد ندارند.

در گذشته روش های مختلف مانند بستن لوله های رحمی و نیز برداشت فقط یک تخمدان و یا حتی پیوند تخمدان به کبد برای حفظ هورمونها انجام میشده ولی از آنجایی که در مقالات ثابت شده تمامی این روش ها موجب افزایش ریسک عفونت های پیومتری و نیز تومورهای تخمدان و سینه میشوند، همه این روش ها امروزه از نظر علمی کاملا مردود هستند. پس قبل از انجام این جراحی حتما از جراح و دامپزشک نوع جراحی عقیم سازی را بپرسید.

مزایای عقیم سازی سگ و گربه ماده:

1- عقیم سازی در سگ و گربه ماده باعث کاهش ریسک سرطان سینه و از بین رفتن ریسک سرطان های رحم و سینه خواهد شد. اگر عقیم سازی بین 5-6 ماهگی انجام شود ریسک سرطان سینه به 0/6 % کاهش می یابد و اگر بین 6-12 ماهگی انجام شود ریسک سرطان سینه 8% و بالاتر از 12 ماهگی ریسک سرطاان سینه مثل حیوانات عقیم نشده یعنی حدود 12-14% خواهد بود. در نتیجه سن عقیم سازی اهمیت زیادی در استفاده حداکثری از مزایای عقیم سازی خواهد داشت.

2- از بین رفتن احتمال ایجاد بیماری کشنده پیومتر یا عفونت رحمی. پیومتر بیماری بسیار شایعی در سگها و گربه های بالای دو سال هست و با افزایش سن، احتمال ایجاد آن نیز افزایش مییابد. عامل این بیماری اختلالات هورمونی هست و ارتباطی به بهداشت سگ یا گربه و .. ندارد. اگر عقیم سازی به روش برداشت کامل رحم و تخمدان و با روش مناسب انجام شود ریسک ایجاد این بیماری در حیوانات به صفر میرسد.

3- کاهش قند خون در حیوانات دیابتیک

4- کاهش حملات صرع در حیوانات مبتلا به صرع

5- قطع دوره های فحلی و عدم باروری

6- کاهش خشونت و کاهش احتمال وقوع بارداری کاذب

7-کاهش برخی رفتارهای نامناسب

معایب:

عقیم سازی هم میتواند معایبی داشته باشد. گرچه مزایای عقیم سازی آنقدر زیاد و نجات دهنده جان و کاهش دهنده بیماری های کشنده بسیار متداول هست که کاملا انجام عقیم سازی را در سگ و گربه به نفع حیوان نموده و باعث افزایش طول عمر سگ و گربه میشود.

اگر جراحی توسط متخصص جراحی دامپزشکی و با رعایت اصول صحیح انجام شود ریسک بسیاری از مشکلات به حداقل میرسد. این جراحی در حیوانات سالم بسار کم خطر است و از آنجایی که تومورها و نیز عفونت رحمی اغلب در سن بالاتر ایجاد میشوند و بخشی از روند درمان آن بیماری ها هم عقیم سازی هست و انجام جراحی در حیوان مسن تر ریسک بیشتری نیز دارد، در نتیجه انجام جراحی عقیمی در سگهای جوان با ریسک کمتر کاملا به نفع حیوان خواهد بود.

اگر عقیم سازی در سن کمتر از 5 ماهگی انجام شود میتواند در سنین بالاتردر برخی سگها منجر به عدم توانایی کنترل ادرار شود. به همین دلیل بهترین سن عقیم سازی نزدیکترین زمان به اولین فحلی یعنی حدود 5/5-6 ماهگی هست.

حیوانات عقیم شده باید از تحرک بدنی کافی و رژیم غذایی مناسب بهرمند باشند تا دچار اضافه وزن نشوند. گرچه اضافه وزن در حیوانات عقیم نشده هم با عدم تحرک و رژیم نامناسب ایجاد خواهد شد.

سگ و گربه نر

روش انجام جراحی عقیمی در سگ و گربه نر کمی از نظر محل برش جراحی و بخیه ها متفاوت است. در گربه ها بخیه پوستی نباید استفاده شود و جراحی ساده تربوده و در زمان کوتاهتری انجام میشود و در سگها برش کوچکی در پایین ترین ناحیه شکم ایجاد شده و بخیه میشود. هر دو جراحی درد متوسط رو به کم داشته و نیازی به داروی ضد درد ندارند. جراحی شامل برداشت کامل تستیکل ها می باشد. جراحی وازکتومی به دلیل اینکه تنها موجب عدم باروری شده و عملا سایر مزایای عقیم سازی و کاهش رفتارهای بلوغ را ندارد توصیه نمی شود.

مزایا:

1- جراحی عقیم سازی در سگ و گربه نر ریسک بزرگ شدگی و سرطان های پروستات را تقریبا به طور کامل از بین میبرد. این بیماری در سگهای عقیم نشده بسیار شایع بوده و با افزایش سن میزان بروز نیز افزایش مییابد و میتواند منجر به فلجی نیز بشود. درمان آن عقیم سازی هست ولی عقیم سازی در سن بالاتر و حیوان بیمار ریسک بیشتری دارد

2- رفتارهای نامناسب مثل علامت گذاری با ادرار اگر عقیم سازی در 6 ماهگی انجام شود ایجاد نمیشوند و اگر بعد از ظهور این رفتارها عقیم سازی انجام شود، دفعات تکرار رفتارها 80% کاهش مییابد.

3- امکان بارور سازی ازبین میرود.

4- فرار کردن از منزل و جنگ با حیوانات هم نوع به شدت کاهش می یابد.

5- کاهش خشونت در سگها و کاهش خشونت و جنگ در گربه ها

6- کاهش حملات صرع و کاهش قند خون در حیوانات دیابتیک

معایب:

ریسک جراحی در صورت انجام جراحی در حیوانات جوان و سالم و توسط متخصص جراحی دامپزشکی بسار پایین خواهد بود.

اگر جراحی در سگ و گربه زیر 5 ماه انجام شود در صورت بروز سنگ ها مثانه، احتمال انسداد بیشتر میشود زیرا مجاری ادراری به اندازه کافی رشد نخواهند کرد. به همین دلیل بهترین سن عقیم سازی سگ و گربه نر 6 ماهگی می باشد که مجاری ادراری به رشد کامل خود رسیده باشند.

تصاویر برخی از جراحی های انجام شده در کلینیک دامپزشکی دکتر مکرم را اینجا ببینید

عقیم سازی خرگوش، خوکچه و همستر

به طور کلی به دلیل ساختار آناتومیکی خرگوش و خوکچه هندی و همستر ماده، انجام جراحی عقیم سازی با ریسگ بالاتری نسبت به سگ و گربه همراه است و به همین دلیل انجام این جراحی فقط در مواردی مثل عفونت و تومورهای رحم و تخمدان که تهدید کننده جان حیوان است توصیه می شود ولی به دلیل بی خطر بودن عقیم سازی در خرگوش و خوکچه هندی و همستر نر، این جراحی برای جلوگیری از تکثیر بیرویه و یا جنگ و دعوا و مشکلات در محل نگهداری این حیوانات انجلم میشود.

عقیم سازی پرنده ها

این جراحی در پرنده ماده در برخی شرایط بیماری مثل پیچ خوردگی تخمدان یا تومورها انجام میشود ولی برای جلوگیری از تخم گذاری روش های درمانی دارویی در دسترس هست به صورت تزریق 6 ماه یک بار